Γιάννης Τσαρούχης, Η πλατεία της 23ης Μαρτίου στην Καλαμάτα

Το έργο Η πλατεία της 23ης Μαρτίου στην Καλαμάτα του Γιάννη Τσαρούχη απεικονίζει το ιδρυτικό κατάστημα της Alpha Bank στην Καλαμάτα, με την τότε επωνυμία «ΤΡΑΠΕΖΑ ΕΜΠΟΡΙΚΗΣ ΠΙΣΤΕΩΣ» στην πρόσοψή του. Το κατάστημα αυτό βρίσκεται μέχρι σήμερα στην κεντρική πλατεία της πόλης της Καλαμάτας, την Πλατεία 23ης Μαρτίου.

Ο πίνακας αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα της παραστατικής ζωγραφικής του Τσαρούχη. Αξιοσημείωτη είναι η τεχνική δεινότητα του καλλιτέχνη στην απόδοση των αρχιτεκτονικών λεπτομερειών, καθώς και η έντεχνη αποτύπωση της προοπτικής.

Το έργο δημιουργήθηκε κατά παραγγελία μαζί με το έργο Τράπεζα Πίστεως, που απεικονίζει το κεντρικό κατάστημα της Alpha Bank στη συμβολή των οδών Σταδίου και Πεσμαζόγλου στην Αθήνα, όπως ήταν στα τέλη της δεκαετίας του 1960. Και τα δύο κτίρια συνέδεσαν την ιστορία τους με την Alpha Bank.

Λίγα λόγια για τη ζωή του

Ο Γιάννης Τσαρούχης (1910-1989) γεννήθηκε και μεγάλωσε στον Πειραιά. Από το 1928 έως το 1933 σπούδασε ζωγραφική στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών με δάσκαλό του τον Κωνσταντίνο Παρθένη. Παράλληλα με τις σπουδές του μαθήτευσε για 4 χρόνια στο εργαστήριο του Φώτη Κόντογλου, όπου μυήθηκε στη βυζαντινή ζωγραφική και τη λαϊκή παράδοση.

Το 1935 βρέθηκε στο Παρίσι, όπου διδάχτηκε την τεχνική της χαλκογραφίας και ήρθε σε επαφή με τη μοντέρνα τέχνη, αλλά και την τέχνη της Αναγέννησης και του μπαρόκ. Το 1936 επέστρεψε στην Ελλάδα και το 1938 πραγματοποίησε την πρώτη του ατομική έκθεση.

Το 1940 επιστρατεύτηκε και υπηρέτησε στο αλβανικό μέτωπο. Το 1967, εξαιτίας της δικτατορίας, εγκαταστάθηκε στο Παρίσι όπου και παρέμεινε ως το 1983.

Παράλληλα με το εικαστικό έργο του, ο Γιάννης Τσαρούχης ασχολήθηκε με τη σκηνογραφία ήδη από το 1928 και κατάφερε να καθιερωθεί ως ο κορυφαίος Έλληνας σκηνογράφος.

Το Μουσείο Γιάννη Τσαρούχη

Το 1981 ο καλλιτέχνης ίδρυσε στο σπίτι του στο Μαρούσι το Ίδρυμα Γιάννη Τσαρούχη, με σκοπό τη διάδοση και τη μελέτη του έργου του. Το 1982 το εγκαινίασε ως «Μουσείο Γιάννη Τσαρούχη» και παραχώρησε σε αυτό την προσωπική συλλογή έργων του.

Εικαστικές επιρροές

Ο Γιάννης Τσαρούχης ήταν ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της εικαστικής «γενιάς του ‘30». Δίπλα στον δάσκαλό του Κωνσταντίνο Παρθένη μυήθηκε στον κυβισμό και τον υπερρεαλισμό.

Επίσης, συνδύασε την ελληνιστική και τη βυζαντινή τέχνη με την αναγεννησιακή ζωγραφική και τον ιμπρεσιονισμό.

Τα έργα σπουδαίων καλλιτεχνών, όπως του Matisse και του Θεόφιλου, σε συνδυασμό με τη λαϊκή παράδοση και τις φιγούρες του Καραγκιόζη, τον ενέπνευσαν να διαμορφώσει το ιδιαίτερο προσωπικό ύφος του, με το έργο του να ισορροπεί ανάμεσα σε Ανατολή και Δύση.

Αγαπημένα θέματα και τεχνοτροπία

Στους πίνακες του Γιάννη Τσαρούχη αποτυπώνονται περίτεχνα η ελληνική λαογραφία και παράδοση, καθώς και στοιχεία του τόπου που μεγάλωσε, του Πειραιά.

Τα τοπία, οι νεκρές φύσεις και οι αλληγορικές σκηνές είναι μερικές από τις αγαπημένες θεματικές του. Το καλλιτεχνικό του ενδιαφέρον ωστόσο εστίαζε κυρίως στην ανθρώπινη μορφή. Σημαντικό μέρος του ζωγραφικού του έργου καλύπτουν τα μεμονωμένα πορτρέτα και οι σκηνές με ναύτες και στρατιώτες.

Η τεχνοτροπία του αντλεί συχνά από την τεχνική και τις μεθόδους της αγιογραφίας και της βυζαντινής τέχνης. Η αυστηρά κομψή γραμμή συνδυάζεται με τη λιτή χρωματική κλίμακα.

Το έργο στις εκδόσεις μας

Το έργο Η πλατεία της 23ης Μαρτίου στην Καλαμάτα του Γιάννη Τσαρούχη αναφέρεται στις εκδόσεις της Alpha Bank:

• 1821 πριν και μετά: Έλληνες και Ελλάδα, επανάσταση και κράτος, σε επιμέλεια του Τάσου Σακελλαρόπουλου και της Μαρίας Δημητριάδου. Η έκδοση συνόδευσε την έκθεση «1821 Πριν και Μετά» που παρουσιάστηκε το 2021 στο Μουσείο Μπενάκη.

Μπορείτε να αγοράσετε την έκδοση 1821 πριν και μετά: Έλληνες και Ελλάδα, επανάσταση και κράτος από το e-shop της Alpha Bank.

• Η Συλλογή της Alpha Bank. Ζωγραφική-Χαρακτική-Γλυπτική, σε επιμέλεια της Ειρήνης Οράτη. Η έκδοση συνόδευσε την ομότιτλη έκθεση που παρουσιάστηκε το 2005 στο Μουσείο Μπενάκη.

Μπορείτε να αγοράσετε την έκδοση Η Συλλογή της Alpha Bank. Ζωγραφική – Χαρακτική – Γλυπτική από το e-shop της Alpha Bank.

Η Συλλογή Έργων Τέχνης της Alpha Bank δεν είναι ανοικτή για το κοινό.

Αν είστε ερευνητής ή ερευνήτρια, μπορείτε να επισκεφτείτε τη Συλλογή Έργων Τέχνης κατόπιν ραντεβού.

Για να κλείσετε ραντεβού, επικοινωνήστε μαζί μας.