Βλάσης Κανιάρης, Τιμής Ένεκεν στους Τοίχους της Αθήνας 1941-…

Έμπνευση από τους τοίχους της Αθήνας

Ο πίνακας Τιμής Ένεκεν στους Τοίχους της Αθήνας 1941-… ανήκει σε μια σειρά έργων του Βλάση Κανιάρη με θέμα τους τοίχους της Αθήνας κατά την περίοδο της γερμανικής Κατοχής. Όπως σε όλα τα έργα της σειράς, έτσι και σε αυτό, το στοιχείο του κοινωνικού και πολιτικού σχολιασμού είναι έντονο.

Μέσα από το καθημερινό βίωμα, ο Κανιάρης:

• Μνημονεύει χωρίς διδακτισμό το ιστορικό γεγονός.
• Αποτυπώνει την ιστορία ως ζωντανή εμπειρία και όχι ως απλή καλλιτεχνική αναπαράσταση.

Τα αποσιωπητικά στον τίτλο του έργου υπονοούν μια διαδικασία σε εξέλιξη, που είναι άγνωστο μέχρι πότε θα συνεχιστεί.

Ετερόκλητα υλικά

Ο καλλιτέχνης χρησιμοποίησε καινοφανή, ετερόκλητα υλικά καθημερινής χρήσης, όπως χαρτί και ύφασμα. Μούσκεψε τα υλικά αυτά σε γύψο και κατόπιν τα τοποθέτησε στη ζωγραφική επιφάνεια.

Έτσι, πέτυχε να ανασυστήσει την αδρή όψη των αθηναϊκών τοίχων, που λειτουργούν σαν παλίμψηστα από συνθήματα και άλλου είδους εγγραφές.

Λίγα λόγια για τη ζωή του

Ο Βλάσης Κανιάρης (1928-2011) γεννήθηκε στην Αθήνα. Το 1946 ξεκίνησε να σπουδάζει στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Αθήνας. Ωστόσο, 5 χρόνια αργότερα εγκατέλειψε τις σπουδές του για να αφοσιωθεί στη ζωγραφική.

Από το 1950 έως το 1955 φοίτησε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, με δασκάλους τους Ουμβέρτο Αργυρό, Γιάννη Παππά και Γιάννη Μόραλη. Παράλληλα, εργάστηκε ως βοηθός του Γιάννη Τσαρούχη σε αναθέσεις για σκηνογραφίες.

Μετά την αποφοίτησή του, εγκαταστάθηκε στη Ρώμη και αργότερα στο Παρίσι. Το 1966 επέστρεψε στην Ελλάδα, όμως αργότερα οι πολιτικές συνθήκες τον ανάγκασαν να φύγει και πάλι, πρώτα πίσω στο Παρίσι και κατόπιν στο Βερολίνο ως υπότροφος της DAAD (Γερμανική Υπηρεσία Ακαδημαϊκών Ανταλλαγών).

Το 1976 επέστρεψε οριστικά στην Αθήνα, καθώς εκλέχθηκε καθηγητής στην έδρα Ζωγραφικής της Αρχιτεκτονικής Σχολής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Παρέμεινε στη θέση αυτή μέχρι το 1996.

Εικαστικές επιρροές

Το προσωπικό ύφος του Βλάση Κανιάρη επηρεάζεται από τα κινήματα:

• Νέος ρεαλισμός
• Arte povera (φτωχή τέχνη)
• Objet trouvé (τέχνη του αντικειμένου)

Αγαπημένα θέματα και τεχνοτροπία

Ο Βλάσης Κανιάρης θέλησε να διερευνήσει τη σχέση της τέχνης με τη ζωή και γι’ αυτό oι κοινωνικές και πολιτικές καταστάσεις αποτέλεσαν για αυτόν σταθερή πηγή έμπνευσης. Mέσα από σειρές έργων όπως «Oι τοίχοι», «Oι γύψοι», «Tα συρματοπλέγματα», επιχείρησε να παρουσιάσει με ολοκληρωμένο τρόπο τους προβληματισμούς του.

Από πολύ νωρίς τον απασχόλησε και ο τρόπος απόδοσης του χώρου. Έτσι, εγκατέλειψε την παραδοσιακή ζωγραφική και τη δισδιάστατη επιφάνεια του τελάρου, και προχώρησε στη δημιουργία σύνθετων εγκαταστάσεων.

Στις κατασκευές του, ο Κανιάρης χρησιμοποιούσε καθημερινά υλικά, ομοιώματα ανθρώπων και χρηστικά αντικείμενα. Από το 1981 ξεκίνησε να πειραματίζεται με  ρολά λευκού χαρτιού.

Ένας πρωτοπόρος καλλιτέχνης

Ο Βλάσης Κανιάρης θεωρείται ένας από τους βασικούς εκπροσώπους της γενιάς του ’60.

Η 1η ατομική του έκθεση το 1958 στην γκαλερί Ζυγός στην Αθήνα έμεινε στην ιστορία ως η 1η έκθεση αφηρημένης τέχνης που έγινε ποτέ στην Ελλάδα.

Η έκθεση «Τρεις προτάσεις για μια νέα ελληνική γλυπτική», που παρουσίασε το 1964 μαζί με τον Δανιήλ Παναγόπουλο και τον Νίκο Κεσσανλή στη Biennale της Βενετίας, αποτέλεσε σταθμό για τη διαμόρφωση μιας σύγχρονης ελληνικής τέχνης που ενσωματώνει τις διεθνείς τάσεις.

Σε όλη την καριέρα του, ο Κανιάρης πραγματοποίησε πάνω από 20 ατομικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Παράλληλα, συμμετείχε σε πολυάριθμες ομαδικές εκθέσεις.

Το έργο στις εκδόσεις μας

Το Τιμής Ένεκεν στους Τοίχους της Αθήνας 1941-… του Βλάση Κανιάρη αναφέρεται στις εκδόσεις της Alpha Bank:

• Η Συλλογή της Alpha Bank. Ελληνική Τέχνη από το 1920 έως σήμερα, σε επιμέλεια Ειρήνης Οράτη. Η έκδοση συνόδευσε την ομότιτλη έκθεση.

Μπορείτε να αγοράσετε την έκδοση Η Συλλογή της Alpha Bank. Ελληνική Τέχνη από το 1920 έως σήμερα από το e-shop της Alpha Bank.

• Η Συλλογή της Alpha Bank. Ελληνική Τέχνη από το 1950 έως σήμερα (Ρέθυμνο), σε επιμέλεια Ειρήνης Οράτη.
• Η Συλλογή της Alpha Bank. Ελληνική Τέχνη από το 1950 έως σήμερα (Ρόδος), σε επιμέλεια Ειρήνης Οράτη.
• Η Συλλογή της Alpha Bank. Ελληνική Τέχνη από το 1950 έως σήμερα (Κύπρος, 2008), σε επιμέλεια Ειρήνης Οράτη.
• Η Συλλογή της Alpha Bank. Ελληνική Τέχνη από το 1950 έως σήμερα (Λάρισα), σε επιμέλεια Ειρήνης Οράτη.

Άλλες βιβλιογραφικές αναφορές

Το έργο Τιμής Ένεκεν στους Τοίχους της Αθήνας 1941-… αναφέρεται επίσης στον κατάλογο της έκθεσης «Βλάσης Κανιάρης. Αναδρομική» που πραγματοποιήθηκε στην Εθνική Πινακοθήκη – Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου, το 1999.

Η Συλλογή Έργων Τέχνης της Alpha Bank δεν είναι ανοικτή για το κοινό.

Μπορείτε να την επισκεφτείτε κατόπιν ραντεβού. Για να κλείσετε ραντεβού, επικοινωνήστε μαζί μας.